Jaką echosondę wybrać? Wędkarstwo spiningowe.

 

To jest wstęp do serii artykułów poświęconych tradycyjnemu pytaniu pt. „Co wybrać?” W miarę posiadanego czasu postaram się subiektywnie- z zaproszeniem do dyskusji Was, czytelników- przedstawić jak ja to widzę. Obecnie głównie spininguję, wcześniej karpiowałem, a jak  większość wędkarzy mojego rocznika- zaczęło się od spławika/gruntu.  Trochę popływałem z różnymi ekranami, jakieś pojęcie o ich możliwościach mam i wydaje mi się, że takie zestawienie może być pomocne dla tych, którzy szukają dla siebie sprzętu elektronicznego na łódź.

      Łowimy w warunkach kurczącej się populacji ryb, niedoczasu charakterystycznego naszej rzeczywistości  i konia z rzędem temu, kto powie, że echosonda nie pomaga na wodzie. Pomaga w wielu rzeczach, ale decydujące działanie jest i tak po stronie ryby. Nie będę dyskutował z poglądem, że to nie jest łowienie- bo jest, tyle że na miarę możliwości obecnej techniki.

         Nie każdy „ma nosa do ryb”  , farta, czy możliwości czasowo- terytorialne by uskuteczniać łowienie z wynikami a bez sprzętu do echolokacji. Dla pozostałych- sonary/plotery dają duże możliwości, by uczynić wędkowanie bardziej efektywnym. Może odarte z nimbu przygody, nieznanego- ale nadal satysfakcjonującego sposobu spędzania wolnego czasu czy traktowania tegoż zawodowo. I właśnie dla tych osób jest garść przemyśleń  od piszącego.

                        Wykorzystanie echosond/ploterów w różnych stylach łowienia.

Wędkarstwo spinningowe- absolutny król odmian wędkarstwa ostatnich lat, wcześniej – naście lat temu była faza karpiowa. Powody jak dla mnie są proste- dostęp do sprzętu elektronicznego, wiedzy- niedostępnej jeszcze kilkanaście lat temu, czy prozaiczne zwolnienie z całego bagażu klamotów, żarcia rybiego itp. Ot, wędka, torba z przynętami i nad wodę. Do tego możliwość zrobienia wyniku- w postaci okazowej ryby. To są magnesy spinningu. Cała otoczka biznesowo-sprzętowa wokół tego się kręci. Nie wnikam- nie mój świat. Natomiast to jest odmiana wędkowania, dla której współczesna elektronika wędkarska może dać najwięcej- we wprawnych rękach, z odpowiednią ilością czasu poświęconego na wodzie- to pomaga i nie ma co zaprzeczać, że nie. Ryb nie nałowi, ale pomoże je znaleźć.

Co może dać współczesna echosonda na wodzie, w metodzie spiningowej?

Sonar boczny

 Jak dla mnie największa rewolucja jaka miała miejsce od upowszechnienia obrazowania tradycyjnego.

Pozwala na łatwe odszukiwanie skupisk ryb, pojedynczych a dużych egzemplarzy.

Jak sonar boczny obrazuje ryby? Przegląd screenów od różnych marek echosond. (sonaryimapy.blogspot.com)

Pozwala na bardzo szybkie przeszukanie dużego obszaru wody, by wytypować miejscówkę łowienia,

 znaleźć to, czego nie widać na mapach głębokości- zmiany twardości dna, zatopione struktury, połacie zielska- słowem wszystko to, co przyciąga życie w wodzie, a za nim nas- wędkarzy. Tego nie da tak szybko żadne obrazowanie. Po prostu SI/SV to genialny wynalazek rozwiązujący mnóstwo problemów na wodzie. W wędkowaniu spinningowym jak dla mnie- jest nadrzędny wobec innych rodzajów obrazowania- nawet systemów Live, które nie dają tyle informacji ile sonar boczny.

Jak sonar boczny obrazuje strukturę dna? (sonaryimapy.blogspot.com)

W wybranych modelach echosond( Lowrance/Simrad/Solix) za jego pomocą tworzymy mapę struktury dna.

Daje dużo więcej informacji niż najszerszy stożek sonaru tradycyjnego- bo to są dwa kanały z przypisaną stroną i na ekranie widać konkretne obiekty po obydwu stronach przetwornika, podczas gdy sonar tradycyjny nie podaje co gdzie jest i w jakiej odległości od przetwornika w płaszczyźnie horyzontalnej. Wystarczy uruchomić linie dystansu, skalę zasięgu i mamy na tacy podaną odległość obiektu, ryby od przetwornika.

Dwie słabości SI: słabiej rysuje styk toni wodnej z dnem, nie obrazuje czasami chowających się tam ryb, nie podaje głębokości , na której widzimy rybę. Można ją ocenić na zasadzie płytko- głęboko jeśli widzimy cień ryby na tle dna. Im większa odległość ryby od cienia, tym ryba unosi się w toni wyżej. 

Rozwiązaniem pierwszej słabostki jest użycie sonaru tradycyjnego jako uzupełnienia obrazowania sonaru bocznego. Po prostu tworzymy/uruchamiamy ekran roboczy łączący te dwa obrazowania i mamy zobrazowaną przestrzeń i daleko od łodzi, i blisko. Te dwa obrazowania się uzupełniają, choć nadrzędne jest jak dla mnie obrazowanie z SI.

Czego  potrzebujemy? 

-Ekran minimum 7 cali przekątnej lub możliwość mirrora na androidową aplikację , im większy ekran, tym będzie wygodniej ale i drożej. Im większych zasięgów sonaru bocznego używamy- tym większy ekran-by było na nim widać detale,

-kilkuzakresowy przetwornik, który umożliwia dostrojenie do warunków( duża głębokość=niższe kHz, duży zasięg- tak samo),

-rozdzielczość ekranu minimum 480 pxl  w pionie,

-dobre palety kolorów- zadaniowe do konkretnej sytuacji( inne do szukania ryby, inne do rozpoznania dalekiego zasięgu)

-możliwość łatwego regulowania nastaw sonarowych,

- dla tworzenia map struktury - sprzęt, który to umożliwi i obsłuży daną mapę ( Lowrance/Simrad, Humminbird).

Sonar wertykalny wysokiej rozdzielczości (DI/DV/CV)

W naszych warunkach tylko jako uzupełnienie- zobrazowanie w wysokiej rozdzielczości struktur dna, jednoznaczne wyjaśnienie co widzimy pod sobą. Owszem, sprzęty Lowrance/Simrad potrafią

 ponaklejać na ten widok ryby z trybu 2d, ale tak czy owak dla łowienia z rzutu nie wnosi zbyt wiele, bo trzeba by mieć przetwornik na dziobie, łowić na różne odmiany metod z ciężarkiem na dnie- dropshot itp. Wtedy jak najbardziej. Natomiast jak zawsze jest wartością dodaną przy poznawaniu łowiska. Przy odpowiednich nastawach sonarowych zaświeci twarde dno, pozwoli np. zapisać waypointa w miejscu konkretnej lokacji. Sam w sobie słabo obrazuje ryby, chyba ze trafimy ją wiązką sonaru  gdy paraduje względem łodzi pod właściwym kątem. Dlatego też traktuję go głównie jako uzupełnienie danych z obrazowania innego trybu ,najlepiej w kombinacji z sonarem tradycyjnym, który bierze szerzej, a DI pokazuje dokładniej.

Czego potrzebujemy?

 -Dobre kolory, które pokażą nam twardość dna, wyświecą obiekty w toni, 

- podzielony widok dla skonfrontowania go z innym obrazowaniem,

- łatwość nastaw sonarowych. 

Sonar tradycyjny:

Uzupełnia sonar boczny- jak pisałem powyżej.

 Pozwala na tworzenie map twardości dna( w urządzeniach Lowrance i Humminbird + dodatkowe potrzebne rzeczy), która pochodzi z odczytów podwójnego dna.

Daje informację o głębokości obiektów z toni wodnej.

Ma tryb Ascope- czyli realtime obrazowanie odczytów pod samym przetwornikiem. To jest przydatne przy technikach wertykalnych i na lodzie- ale to w innym miejscu tutaj.

Może przydać się w poszukiwaniu ławic toniowego drobiazgu latem i wyseparować polujące pod nimi drapieżniki, ale SI znowu lepiej to porobi. Dokładniej i szybciej, z wiadomym ograniczeniem braku danych o głębokości.

Kąty, wiązki..

Gdyby nie sonar boczny, to upierałbym się przy tym, co jest lansowane- że ma być szeroko w wiązce i duża moc. Ale nie ma sensu to realnie, bo żaden sonar tradycyjny  nie dostarczy informacji w takiej ilości i jakości jak sonar boczny. Według mnie, poza łowieniem wertykalnym, w sytuacji posiadania sonaru bocznego w swym sprzęcie- nie ma sensu używać szerokiej wiązki obrazowania 2d. Dlaczego? Martwa strefa kradnie kształt dna, ryby wklejone weń i koniec. Nie ma, nie widać ich. Mechanizm jest powszechnie znany- wartości głębokości ze „ stożka” są uśredniane. Sygnał powraca po obiciu od najwyższego punktu. Stąd też dane nie mogą być realne i w konkretnych poszukiwaniach. Czyli jeśli nie masz sonaru bocznego, szeroka wiązka 2d  przyda się jak najbardziej – Navico ma 60 stopni dla 83khz, Garmin 45 dla 77 khz. Tylko trzeba pamiętać o tym, by uruchomić dwa okna sonaru i jednocześnie widzieć obrazowanie z wąskiego stożka i szerokiego.  Wtedy nie tracimy danych o twardości i ukształtowaniu dna a jednocześnie skanujemy  szeroko toń.

Czego potrzebujemy?

-Dwuzakresowy przetwornik 2d, 

- opcję podzielonego widoku sonaru, 

- odpowiednią paletę kolorów obrazującą twardość dna, 

- umiejętność nastaw sonarowych w zakresie czułości- zmiennej od stopnia zanieczyszczenia wody.

Mapy na ekranie echosondy:

Temat rzeka, nie nałowią ryb, ale mogą pomóc choćby w planowaniu taktyki na dany wyjazd. Nie będę za długo przynudzał. Mapa głębokości daje tylko cząstkę informacji sama z siebie, natomiast zapewnia bezpieczeństwo nawigacyjne oraz wstępne planowanie taktyki łowienia. Więcej informacji może dostarczyć mapa struktury dna i jego twardości- ale tutaj jest szereg zastrzeżeń- wymaga to kupna dodatkowych rzeczy- programu,(Lowrance, Humminbird,) specjalnej karty (dla Humminbirdów) czy zakup konkretnego modelu sonaru od tych brandów. Dlatego rozumiem i nie będę drążył tematu, zamknę go stwierdzeniem, że dla mapowiczów, którzy chcą coś więcej od swego sprzętu – będą musieli szukać właśnie pośród modeli Hummibirda czy Lowrance. Natomiast każdy praktycznie system mapowania na wodzie daje możliwość oznaczania miejscówek  Waypointami, gdzie to one stanowią dla nas źródło informacji. Kiedyś robiono to w zeszytach, teraz – by przyspieszyć sprawę- można to zrobić w postaci notatki głosowej do smartfonu-  na wodzie: np. 001- dwa głazy , 002 placek twardego dna, itp. Na wodzie będzie szybciej, ale trzeba będzie wrócić do sonaru i wyedytować zapisy tak, by zawierały potrzebne nam informacje – opisy , ikony itp. Innymi słowy mówiąc- każda mapa będzie tak dobra, jak jej zapełnienie informacją.  Mapa głębokości opatrzona wayopointami z opisówką – nie będzie w niczym ustępowała mapie struktury dna czy twardości. Wymaga po prostu więcej czasu, choć można to zrobić w domu, po rybach- jak pisałem powyżej.

Jest możliwość uwolnienia się od map jako takich, zebranie informacji o łowisku w bardzo krótkim czasie, tak samo jak o rybach występujących w nim…..

Czego potrzebujemy? 

- echosondę która tworzy mapę głębokości 

- możliwość zapisu danych z sonaru (logów) i dodatkowe sprawy( oprogramowanie, preinstalowane karty pamięci) 

- czas i wiedzę w tym zakresie

Wyposażenie dodatkowe:

Zasadnicza wada – cena i koniec. Drugą może być wiedza jak tego efektywnie użyć , ale zakładam minimum pomyślunku i ocenienia przydatności pod swoje warunki- a nie tylko oglądanie filmów na YT i bezkrytyczne założenia, że u nas też będzie jak w Ameryce…..Nie, nie będzie. Tam – gdzie projektowane są sprzęty, łowi się zazwyczaj płytko, inne gatunki ryb i te wszystkie dodatkowe systemy typu 360, Live są skrojone na tamtejsze warunki. Crappies to u nas nie uświadczy, nasze okonie to nie tamtejsze bassy , jedynie sandacze są podobne w formie i treści.

Silnik dziobowy – bardzo duże upgrade na wodzie, łatwość kotwiczenia, mobilność, zastosowanie w różnych odmianach wędkarstwa, bardzo mocno zwiększa nasze możliwości jeśli jest wpięty w sieć z ekranem i wykorzystuje mapy. Możemy przypisać konkretne punkty, trasy- gdzie nas zawiezie- o ile działa jak należy.

Mega 360tka  daje fajny obraz, ale głębiej niż te 7-8m zaczynają się problemy z zasięgiem czytelnym, jak to w HB- im twardsze dno tym lepsze odczyty, ale tak jest nie wszędzie u nas. Patrząc na łowienie z rzutu, na wschód od nas- tam się tego praktycznie nie używa, pewnie z tych właśnie powodów. W 455khz od niej ryby świecą się aż miło, natomiast nie ma jakości struktury i ciężko o detale.

Live(livescope, ActiveTarget itp.) jest live ale u nas to albo na płytkiej wodzie w opcji Perspektywa /Scout- co pokazałem w swoim materiale, albo w opcji forward/down- tylko że u nas z tym verticalem to jest mocno słabo w związku z ograniczeniami wynikającymi z Ustawy o Rybactwie Śródlądowym. Podstawowe ograniczenie to albo brak informacji o głębokości ryby, albo wąska wiązka skanująca, z której łatwo zgubić obiekt. Są na to rozwiązania, ale nie będę rozwijał się, bo to duże pieniądze są już tak czy owak, ale powiem że albo dublujemy przetworniki, albo stosujemy mechaniczne a stabilizowane kierunkowo rozwiązania, by utrzymać obiekt w wąskiej wiązce obrazowania live.

Czego potrzebujemy?

- Urządzenia możliwego do rozbudowy o dodatkowy osprzęt,

- sporo gotówki,

-pomysłu jak to wykorzystać,

-osprzętu do montażu na jednostce pływającej.

W następnej części o zastosowaniu elektroniki w wędkarstwie karpiowym. 

Zachęcam do komentarzy i konstruktywnej krytyki.